Sự Trỗi Dậy Của Tầng Lớp Siêu Giàu
Năm 1987, Forbes lần đầu công bố danh sách tỷ phú với 140 người, tổng tài sản 295 tỷ USD. Khi đó, người giàu nhất là đại gia bất động sản Nhật Bản Yoshiaki Tsutsumi, sở hữu 20 tỷ USD.
Hiện tại, vị trí số một thuộc về Elon Musk với khối tài sản lên đến 419,4 tỷ USD – cao gấp 21 lần Tsutsumi thời hoàng kim và vượt hơn 2 triệu lần giá trị tài sản trung bình của một hộ gia đình Mỹ, theo Altrata.
Thuật ngữ “siêu tỷ phú” (superbillionaire) ra đời để chỉ những người sở hữu tài sản từ 50 tỷ USD trở lên. Theo thống kê, toàn cầu có 24 siêu tỷ phú, với tổng tài sản 3.300 tỷ USD – chiếm hơn 16% tổng tài sản của tất cả tỷ phú, tăng mạnh so với mức 4% năm 2014. Trong đó, có 16 người là “tỷ phú trăm tỷ” (centi-billionaire), tức sở hữu trên 100 tỷ USD.
Ai Đang Kiểm Soát Nền Kinh Tế
Hầu hết các siêu tỷ phú hiện nay xuất thân từ ngành công nghệ hoặc những lĩnh vực hưởng lợi từ đổi mới công nghệ. Trong số 10 người giàu nhất thế giới, có 6 người thuộc nhóm này, bao gồm Jeff Bezos (Amazon), Larry Ellison (Oracle), Mark Zuckerberg (Meta), Sergey Brin (Google) và Steve Ballmer (Microsoft).
Họ không chỉ sở hữu tài sản khổng lồ mà còn có ảnh hưởng chưa từng có lên truyền thông, chính sách và đời sống xã hội. Elon Musk kiểm soát SpaceX, Tesla và X (Twitter), trong khi Jeff Bezos sở hữu The Washington Post – một trong những tờ báo có ảnh hưởng nhất nước Mỹ.
Bất động sản xa xỉ cũng là một phần trong danh mục đầu tư của nhóm này. Theo Altrata, mỗi siêu tỷ phú sở hữu tối thiểu 100 triệu USD bất động sản cá nhân, con số thực tế có thể cao hơn nhiều do tài sản thường đứng tên công ty hoặc người thân.
Những Tranh Cãi Xoay Quanh Sự Giàu Có Cực Đại
Sự gia tăng của nhóm siêu tỷ phú đặt ra nhiều câu hỏi về công bằng kinh tế. Liệu việc để tài sản của một số ít cá nhân tăng trưởng không giới hạn có thực sự thúc đẩy đổi mới, hay chỉ khiến sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng nghiêm trọng.
Giáo sư Joseph Stiglitz, nhà kinh tế từng đoạt giải Nobel, cho rằng một phần nguyên nhân của sự trỗi dậy này đến từ sự thất bại của luật chống độc quyền. “Các quy định chống độc quyền từng ngăn chặn những tập đoàn như Standard Oil, nhưng không thể kiểm soát được các gã khổng lồ công nghệ ngày nay”, ông nhận định.
Bên cạnh đó, nhiều siêu tỷ phú cũng bị chỉ trích vì tận dụng kẽ hở thuế và quản trị doanh nghiệp để thu về những khoản thù lao khổng lồ. Điển hình như Elon Musk với gói thù lao trị giá 50 tỷ USD tại Tesla, gây tranh cãi suốt thời gian qua.
Dù vậy, những tỷ phú này vẫn không ngừng mở rộng tầm ảnh hưởng. Khi công nghệ tiếp tục chiếm lĩnh nền kinh tế, nhóm siêu giàu có thể còn gia tăng mạnh mẽ hơn trong những năm tới. Liệu thế giới có thể kiểm soát sự bành trướng này, hay chúng ta đang bước vào kỷ nguyên nơi một số ít cá nhân nắm giữ phần lớn tài sản và quyền lực
