Bà Lauren Sánchez Bezos, vợ tỷ phú Jeff Bezos, gây chú ý tại Venice khi tự tin khoe cánh tay săn chắc. Ở một khung cảnh khác, nữ giám đốc nhân sự trở thành tâm điểm trong đám đông tại buổi hòa nhạc Coldplay nhờ đôi tay rắn rỏi. Hình ảnh này xuất hiện ngày càng nhiều, từ thảm đỏ, Instagram, các bảng quảng cáo cho đến Serena Williams sau khi giảm hơn 13 kg, khiến bắp tay cơ bắp dần trở thành biểu tượng mới của phái đẹp.
Xu hướng này không chỉ là trào lưu thoáng qua. Nghiên cứu của Hiệp hội Sức khỏe và Thể hình cho thấy tỷ lệ phụ nữ tập tạ tăng từ 11% năm 2019 lên 14% năm 2024. Các hệ thống phòng gym như Crunch hay Life Time đã thay dần máy tập cardio bằng khu vực tạ đòn để phục vụ nhóm khách hàng nữ ngày càng đông. Trên đường phố, nhiều phụ nữ mang ba lô gắn tạ khi dắt thú cưng đi dạo, trong khi các thương hiệu như The Carry hay Yvoty cũng tung ra dòng sản phẩm thiết kế riêng, vừa mạnh mẽ vừa tinh tế, dành cho họ.
Bà Lauren Sánchez cùng Jeff Bezos tại bữa tiệc Oscar của Vanity Fair hồi tháng 3. Ảnh: PA Wires
Ngành công nghiệp chăm sóc phụ nữ giai đoạn mãn kinh, trị giá 17 tỷ USD, đang tích cực khuyến khích tập tạ như một phương pháp giúp giảm nguy cơ mất cơ và loãng xương. Theo Joanna Strober, Giám đốc điều hành công ty y tế từ xa Midi Health, quan niệm về sức khỏe đã thay đổi. Bà cho rằng khi tuổi cao, việc giữ vóc dáng quá gầy không còn là lợi thế mà thậm chí gây hại. Phụ nữ ngày nay quan tâm nhiều hơn đến xương khớp và không muốn trở thành hình mẫu gầy yếu, còng lưng.
Cánh tay săn chắc dần được coi là biểu tượng mới của quyền lực. Chúng đại diện cho sức mạnh, kỷ luật và phản ánh một sự chuyển mình trong văn hóa. Trong cuốn sách Outlive xuất bản năm 2023, bác sĩ Peter Attia đã đưa khái niệm cơ bắp ra khỏi phạm vi y học lão khoa, biến nó thành một yếu tố then chốt để kéo dài tuổi thọ. Ông khẳng định sức mạnh cơ thể không chỉ là để trông khỏe đẹp mà còn là chìa khóa để sống lâu hơn. Trước đây quan điểm này chủ yếu thu hút nam giới đam mê tối ưu sức khỏe, nhưng giờ đây lan sang cả phụ nữ giàu có.
Lynn Jurich, cựu CEO và đồng sáng lập Sunrun, hiện điều hành một câu lạc bộ cao cấp ở Thung lũng Silicon dành riêng cho phụ nữ mang tên Viện Tuổi thọ Phụ nữ. Với mức phí thành viên 10.000 USD mỗi năm, nơi này tập trung vào chương trình tập tạ. Jurich cho biết bà từng chứng kiến nhiều nữ lãnh đạo, từ phó chủ tịch đến CEO, gặp khủng hoảng trong giai đoạn tiền mãn kinh. Họ mất dần sự tự tin, bỏ ngang sự nghiệp, thậm chí ly hôn. Theo Jurich, mục tiêu của viện là giúp phụ nữ tìm lại sức mạnh và bản lĩnh vốn có.
Ở phòng tập Lifted Method, huấn luyện viên Holly Rilinger cũng ghi nhận nhu cầu đặc biệt này. 300 học viên của cô, tất cả đều là phụ nữ, tham gia các lớp tập tạ hằng tuần với mong muốn tìm kiếm điều mà tiền không thể mua được: cơ bắp. “Khách hàng của tôi coi sức mạnh là thành quả của sự chăm chỉ. Nhiều người nói họ muốn có cánh tay rắn rỏi và khỏe khoắn hơn,” Rilinger chia sẻ.
Nếu như trong phần lớn thế kỷ trước, cánh tay mảnh mai từng là chuẩn mực, thì nay mạng xã hội và làn sóng “fitfluencer” đã thay đổi tiêu chuẩn đó. Sức mạnh vốn được hiểu đơn giản là tập tạ để trở nên khỏe hơn. Nhưng theo Dany Garcia, cựu vận động viên thể hình và nhà sáng lập công ty truyền thông Danimás, điều đang được quảng bá rộng rãi hiện nay không hẳn là sức mạnh thực sự mà chỉ là “phiên bản thời trang” của nó.
“Khi bạn gầy, cơ bắp sẽ hiện rõ hơn. Nhưng gầy không đồng nghĩa với mạnh,” Garcia nói.
Sự đối lập này thể hiện rõ nhất ở đôi tay, bộ phận cơ thể bỗng trở thành tấm gương phản chiếu nhiều thông điệp xã hội. Từng bị xem là chi tiết ít quan trọng, nay cánh tay lại mang ý nghĩa lớn trong bối cảnh thể thao nữ phát triển mạnh và quyền phá thai ở một số nơi bị thu hẹp. “Khi cảm thấy quyền lợi của mình bị tước bỏ, bạn sẽ muốn có sức mạnh để phản kháng,” Garcia nói thêm. Đôi tay, vì thế, được xem như biểu tượng cho kỷ luật, sự kiểm soát và khả năng chống chọi của phụ nữ.
Dany Garcia (Phải), nhà sáng lập Danimás, một công ty truyền thông mới chuyên về sức mạnh phái nữ. Ảnh: Kel Aranas
Một số chuyên gia cho rằng trào lưu này thực chất chỉ là cuộc chạy đua mới hướng đến sự hoàn hảo. Giáo sư tâm lý học Renee Engeln, Đại học Northwestern, nhận định các tiêu chuẩn sắc đẹp vốn luôn được đặt ra ở mức khó với tới. Gầy chưa đủ, phụ nữ ngày nay còn phải gầy và có cơ bắp. Theo bà, thay vì mang ý nghĩa trao quyền, chuẩn mực này lại khiến phụ nữ khó lòng cảm thấy hài lòng với chính cơ thể mình. Nghiên cứu của Brooke Whisenhunt, nhà tâm lý học tại Đại học Bang Missouri, cho thấy từ năm 1999 đến 2013, các thí sinh hoa hậu Mỹ ngày càng gầy hơn và đồng thời cơ bắp rõ rệt hơn.
Dù vậy, vẻ đẹp cơ bắp cũng có những tiêu chí khắt khe. Cánh tay cần có đường nét nhưng không được quá thô, mạnh mẽ nhưng vẫn giữ nét nữ tính. Để đạt sự cân bằng mong manh giữa cơ và mỡ, người tập phải có tiền bạc, huấn luyện viên riêng, chuyên gia dinh dưỡng và nhiều thời gian. Engeln nhấn mạnh ngoài yếu tố di truyền, yếu tố quan trọng nhất để đạt thân hình lý tưởng chính là sự giàu có. Giàu có giúp họ mua thực phẩm lành mạnh, có thời gian rảnh rỗi và đủ nguồn lực để biến việc tập luyện thành một “công việc” không lương.
Vì thế, bắp tay săn chắc không chỉ là dấu hiệu của sức mạnh mà còn là biểu tượng của đặc quyền. Gunnar Peterson, huấn luyện viên nổi tiếng với mức phí 350 USD một giờ, cho biết các khách hàng nữ thường không nói muốn tay to mà mong cánh tay có thêm đường nét. Với phụ nữ đến phòng tập, mông, bụng và tay là những ưu tiên quen thuộc. Nhưng gần đây, chính cánh tay mới trở thành điểm được chú ý nhiều nhất.
