Tiềm lực tài chính của quỹ đầu tư quốc gia Ả Rập mạnh thế nào mà định thâu tóm Liverpool và Manchester United?

Cristiano Ronaldo vừa chính thức chấp nhận đề nghị của Al-Nassr, câu lạc bộ của Ả Rập Xê Út. Sau World Cup 2022, siêu sao người Bồ Đào Nha sẽ nghỉ ngơi một thời gian trước khi ký hợp đồng vào đầu năm 2023.

Tổng số tiền mà chân sút 37 tuổi nhận được từ Al-Nassr lên tới 200 triệu euro mỗi năm, tương đương khoảng hơn 5 nghìn tỷ đồng.

Bản thân Bộ trưởng Thể thao, đồng thời cũng chính là Hoàng tử Ả Rập Xê Út - Abdulaziz bin Turki Al-Faisal cũng tuyên bố muốn Ronaldo đến chơi bóng ở giải vô địch quốc gia. Cùng với đó, ông bày tỏ ý định mua lại Liverpool và Man Utd.

Theo Bộ trưởng, ông muốn sử dụng quỹ đầu tư quốc gia để mua lại hai câu lạc bộ Premier League đang được rao bán trên thị trường - Manchester United và Liverpool.

Công ty hàng đầu trong lĩnh vực phân tích dữ liệu GlobalData định giá Liverpool hơn 4 tỷ bảng. Conrad Wiacek, Trưởng bộ phận phân tích thể thao của GlobalData, nhận định: "Với việc Chelsea được chuyển nhượng với giá 2,5 tỷ bảng trong hè 2022, Liverpool phải có giá 4,36 tỷ bảng. CLB này tạo ra doanh thu hơn 140 triệu bảng từ các hợp đồng tài trợ chỉ tính riêng ở mùa 2022/23".

Tháng 9 năm nay, truyền thông Anh cho rằng 3,75 tỉ bảng là mức giá tối thiểu mà gia đình Glazer chấp nhận để bán Manchester United - đội bóng giàu truyền thống nhất xứ sở sương mù. Từ đầu mùa giải năm nay, "làn sóng" phản đối và những cuộc biểu tình kêu gọi nhà Glazer bán CLB Man United đã sôi nổi trở lại.

Như vậy, quỹ đầu tư quốc gia Ả Rập cần bỏ ra ít nhất 7,73 tỷ bảng cho các thương vụ này.

Trước đó, quỹ đầu tư quốc gia của Saudi Arabia đã mua lại câu lạc bộ Newcastle vào năm ngoái. Hiện quỹ còn tài trợ thêm cho giải đấu Golf LIV. Những điều này còn khẳng định được tiềm lực tài chính và tính khả thi của các ý định mua bán trên.

Người đứng đầu quỹ, Thái tử Mohammed bin Salman, cho biết mọi hoạt động của tổ chức sẽ không chịu sự kiểm soát của chính phủ. 

Tóm lược về Quỹ đầu tư quốc gia của Ả Rập Xê Út

Theo The new york times, Quỹ đầu tư công (PIF) – Quỹ đầu tư quốc gia Ả Rập là một trong những quỹ tài sản có chủ quyền lớn nhất thế giới với tổng tài sản ước tính là 620 tỷ đô la (492 tỷ bảng Anh).

PIF được thành lập vào năm 1971 với mục đích là quỹ đầu tư quỹ đại diện cho chính phủ Ả Rập Saudi. Quỹ tài sản đã được kiểm soát bởi Thái tử Mohammed bin Salman, người cai trị trên thực tế của Ả Rập Xê Út kể từ năm 2015.  

PIF được mô tả là một trong những quỹ tài sản có chủ quyền minh bạch nhất trên thế giới. Năm 2016, Wall Street Journal lưu ý rằng không có khoản đầu tư nào của quỹ được kể tên. 

Các hoạt động của tổ chức này đã gây tranh cãi do mối liên hệ của nó với chính phủ Ả Rập Saudi và hồ sơ nhân quyền của nó. Các khoản đầu tư trong nước của quỹ có xu hướng dành cho các công ty thuộc sở hữu của giới thượng lưu có mối quan hệ cá nhân lâu dài với nhà nước Ả Rập Xê Út.  

Sau cuộc thanh trừng "chống tham nhũng" năm 2017 ở Ả Rập Xê Út, PIF đã thu được nhiều tài sản mà chế độ Ả Rập Xê Út đã tịch thu từ các cá nhân giàu có ở Ả Rập Xê Út. Theo đó tài sản của 400 cá nhân giàu nhất Ả Rập Xê Út đã bị tịch thu. 

Một báo cáo năm 2021 của Global SWF cho thấy điểm Quản trị, Tính bền vững và Khả năng phục hồi (GSR) của PIF đã tăng 12% lên tổng điểm là 40% (trên 100%) trong năm đó. Điều này một phần là do PIF đã bắt đầu xây dựng một nhóm ESG (Môi trường, Xã hội và Bền vững) chuyên trách.

Thống đốc hiện tại của PIF là Yasir Al-Rumayyan, làm việc dưới quyền của Mohammed bin Salman.

PIF đã và đang đầu tư những gì?

PIF có 38% cổ phần của Posco Engineering & Construction Co., 5% cổ phần của Uber (với giá 3,5 tỷ USD) và 5% cổ phần của các công ty trò chơi điện tử Capcom và Nexon (với giá 1 tỷ USD).  
Vào tháng 3 năm 2016, có thông báo rằng quyền sở hữu Saudi Aramco sẽ được chuyển giao cho PIF và Vương quốc này sẽ tìm cách niêm yết 5% cổ phần của Aramco vào năm 2017.  

PIF sở hữu Qiddiya ,  dẫn đầu  Dự án biển Red cho các khu du lịch biển cao cấp, và sở hữu công ty cổ phần NEOM.  
PIF sở hữu 5,7% cổ phần (trị giá 500 triệu USD) trong nhà tổ chức buổi hòa nhạc Live Nation .  

Vào năm 2020, PIF đã mua cổ phần trong các công ty lớn của Hoa Kỳ bao gồm Boeing , Facebook và Citigroup . PIF tiết lộ số cổ phần trị giá 713,7 triệu USD trong Boeing, khoảng 522 triệu USD trong Citigroup , 522 triệu đô la cổ phần của Facebook , 495,8 triệu USD cổ phần của Disney và 487,6 triệu USD cổ phần của Bank of America. PIF cũng tiết lộ sở hữu cổ phần nhỏ trong Berkshire Hathaway, một cổ phần trị giá 827,7 triệu USD trong công ty dầu khí BP .  

Vào năm 2020, PIF đã mua 2,32% cổ phần (trị giá 1,5 tỷ USD) trong Nền tảng Jio của Ấn Độ,  và giảm tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu Hoa Kỳ từ 10,1 tỷ USD xuống còn 7 tỷ USD trong quý ba. Thay vào đó, họ giữ lại cổ phần trị giá 2,7 tỷ USD trong Uber. 

Vào năm 2016, Tập đoàn SoftBank và PIF đã thông báo rằng họ sẽ thành lập SoftBank Vision Fund (Quỹ Tầm nhìn SoftBank) nhằm đầu tư tới 45 tỷ USD trong vòng 5 năm vào lĩnh vực công nghệ.  Tập đoàn SoftBank xác nhận rằng trong năm tài chính 2019–2020, Quỹ Tầm nhìn, nơi Ả Rập Xê Út đầu tư 45 tỷ USD, đã phát sinh khoản lỗ được tính là 17,7 tỷ USD, sau khi giá trị khoản đầu tư được ghi nhận giảm. Các khoản lỗ liên quan đến các khoản đầu tư vào WeWork và Uber Technologies Inc. 

Trong lịch sử 39 năm của SoftBank, các quỹ do Ả Rập Xê Út hậu thuẫn đã trả cho tập đoàn khoản lỗ tồi tệ nhất từ trước đến nay, trong đó tổng thiệt hại của công ty là 1,36 nghìn tỷ Yên (hơn 12,5 tỷ USD)). 

Trong Diễn đàn CEO Saudi-Mỹ năm 2017, là một phần trong chuyến công du chính thức của Tổng thống Donald Trump tới Ả Rập Saudi, PIF đã công bố kế hoạch "đầu tư 40 tỷ USD vào các dự án cơ sở hạ tầng, chủ yếu ở Mỹ" Blackstone, có CEO và người sáng lập— Stephen A. Schwarzman —là người ủng hộ hàng đầu của Trump, đã ký một bản ghi nhớ không ràng buộc theo đó PIF cam kết 20 tỷ USD cho dự án.  

Trong Diễn đàn CEO US-Saudi, các thỏa thuận vũ khí đã được công bố bao gồm cam kết "lắp ráp 150 máy bay trực thăng Lockheed Martin Black Hawk" ở Ả Rập Saudi, tạo ra 450 việc làm ở Ả Rập Saudi" như một phần của "thỏa thuận trị giá 6 tỷ USD cho Black Hawks”. 

Vào tháng 3 năm 2019, có thông tin tiết lộ rằng PIF đã trả cho một công ty truyền thông ở New York, Karv Communications, 120.000 USD một tháng để khôi phục danh tiếng bị tổn hại của Saudis sau vụ ám sát Jamal Khashoggi. 
Vào năm 2021, PIF đã mua cổ phần trong các công ty trò chơi điện tử của Mỹ Electronic Arts , Take-Two Interactive và Activision Blizzard. Vào tháng 5 năm 2022, họ mua 5% cổ phần của công ty trò chơi điện tử Nhật Bản Nintendo, và vào tháng sau là 8% cổ phần của Tập đoàn Embracer với khoản đầu tư 1 tỷ USD.  

PIF sở hữu một cổ phần gián tiếp lớn trong Twitter, mặc dù nhiều người Ả Rập Xê Út sử dụng nền tảng này để biểu lộ bất đồng chính kiến, bị bắt và bỏ tù một cách tùy tiện.
Vào năm 2021, PIF đã đầu tư 2 tỷ đô la vào một công ty cổ phần tư nhân mới được thành lập bởi Jared Kushner , con rể của Donald Trump , ngay sau khi ông rời Nhà Trắng. 

Vào năm 2021, PIF đã lãnh đạo một tập đoàn đã mua câu lạc bộ Premier League Newcastle United. Việc tiếp quản đã gây ra sự lên án của các tổ chức nhân quyền. 19 câu lạc bộ Premier League khác đã lên án việc Ả Rập Xê Út tiếp quản Newcastle, cho rằng điều đó đã làm hỏng thương hiệu của Premier League. Các tổ chức nhân quyền chỉ trích Premier League vì đã cho phép PIF mua một câu lạc bộ Premier League. Tuy nhiên, việc đổi chủ đã giúp Newcastle United trở thành câu lạc bộ bóng đá giàu có nhất hành tinh.

Hiện chưa rõ việc mua lại Manchester United và Liverpool đang tiến hành như thế nào, riêng việc Christino Ronaldo đến chơi bóng tại xứ Ả Rập là điều đã rất chắc chắn.

Bộ trưởng Thể thao Saudi Arabia chia sẻ về việc chiêu mộ Christino Ronaldo: "Điều đó sẽ có lợi cho giải đấu, cho hệ sinh thái thể thao của vương quốc và truyền cảm hứng cho lớp trẻ trong tương lai. Cậu ấy là hình mẫu của rất nhiều người trẻ và có lượng fan hùng hậu ở Saudi Arabia".