Tỷ phú Jeff Bezos ở Tuần lễ công nghệ Italy 2025. Ảnh: Fortune
Đầu tháng 10 vừa qua, tại Tuần lễ Công nghệ Italy, nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos đã có phát biểu gây xôn xao. Ông khuyên giới trẻ không nên vội khởi nghiệp ngay sau khi tốt nghiệp. Lời khuyên này đi ngược lại xu hướng "tự làm chủ" đang rất được Gen Z ưa chuộng.
Phát ngôn của tỷ phú này nhanh chóng trở thành tâm điểm bàn tán, nhất là khi các cuộc khảo sát cho thấy đa số người trẻ đều muốn có công ty riêng.
Cụ thể, Adobe cho biết 64% Gen Z có kế hoạch khởi nghiệp trong ba năm tới. Nghiên cứu của Square còn cho con số cao hơn: 84% Gen Z muốn mở công ty, tỷ lệ này cao hơn hẳn các thế hệ trước. Báo cáo từ ZenBusiness cũng chỉ ra rằng 75% Gen Z hướng tới việc trở thành doanh nhân, trong đó 69% tự học về khởi nghiệp qua video trên mạng hoặc các tài liệu hướng dẫn.
"Có người thành công ở tuổi 18, 19 hay 20 nhưng đó chỉ là thiểu số. Bill Gates hay Mark Zuckerberg chỉ là những trường hợp ngoại lệ thôi", Bezos chia sẻ.
Thay vì mạo hiểm ngay từ đầu, ông tin rằng đi làm thuê trước sẽ giúp tăng tỷ lệ thành công về sau. Bản thân Bezos cũng vậy. Sau khi tốt nghiệp Đại học Princeton năm 1986, ông làm việc ở Phố Wall được 10 năm mới lập Amazon khi bước sang tuổi 30. Ông cho rằng những năm tháng tích lũy kinh nghiệm đó đã giúp ông rất nhiều.
Jeff Bezos khuyên giới trẻ nên tích lũy kinh nghiệm làm thuê trước khi khởi nghiệp. Ảnh: DNyuz
Vị tỷ phú khuyên sinh viên mới ra trường nên vào làm cho các công ty có quy trình bài bản. Ở đó, họ sẽ học được những kỹ năng nền tảng như tuyển người, phỏng vấn hay quản lý nhân sự.
"Làm việc cho người khác không phải lãng phí thời gian. Đó là cách để bạn xây móng vững chắc cho việc tự kinh doanh sau này", ông nhấn mạnh.
Lời khuyên của Jeff Bezos được đưa ra trong bối cảnh nhiều bạn trẻ cho rằng bằng đại học không còn quan trọng. Theo Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, 52% sinh viên vừa tốt nghiệp không tìm được việc phù hợp với trình độ. Con số này vẫn còn 45% sau khi họ ra trường được 10 năm.
Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy lời Bezos có lý. Steve Preston, CEO của tổ chức từ thiện Goodwill, tiết lộ phần lớn trong hai triệu người tìm việc qua trung tâm của họ năm ngoái đều không có bằng cấp.
"Hiện giờ xin việc đã khó hơn nhiều. Nhóm người không có bằng đại học chịu ảnh hưởng nặng nề nhất", ông Preston cho biết. Ông còn dự báo sẽ có thêm làn sóng thất nghiệp khi AI thay thế các công việc phổ thông.
Mặc dù nhiều công ty tuyên bố ưu tiên kỹ năng hơn bằng cấp, nhưng khảo sát của LinkedIn cho thấy gần 50% giám đốc nhân sự vẫn coi bằng đại học là điều kiện bắt buộc. Các ngành thuộc khối STEM như khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học vẫn đảm bảo mức lương khởi điểm lên tới vài trăm nghìn USD mỗi năm. Theo Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, kỹ sư hàng không vũ trụ có thu nhập trung bình 125.000 USD một năm ở thời điểm giữa sự nghiệp.
Anant Agarwal, Giám đốc học thuật của công ty công nghệ 2U, kết luận rằng tấm bằng đại học chính là nền tảng giúp sinh viên sẵn sàng đón đầu những bước tiến mới của công nghệ.