Tại Trung Quốc, số lượng nam giới hiện vượt phụ nữ khoảng 30 triệu người, khiến nhiều người đàn ông nước này lâm vào cảnh độc thân kéo dài. Việc tìm được người hẹn hò đã khó, chuyện lập gia đình lại càng xa vời hơn, đặc biệt với những người đến từ vùng quê nghèo.
Hao, một chuyên gia tư vấn tình cảm đã làm việc với hơn 3.000 khách hàng, cho biết tình cảnh còn éo le hơn với đàn ông thuộc tầng lớp thấp trong xã hội. Theo ông, họ là những người có cơ hội lập gia đình thấp nhất.
Câu chuyện ấy được thể hiện chân thực trong phim tài liệu The Dating Game của nữ đạo diễn Violet Du Feng. Phim theo chân Hao cùng ba khách hàng tham gia một khóa huấn luyện hẹn hò kéo dài một tuần. Cả ba đều lớn lên sau thập niên 1990 và sinh ra ở nông thôn Trung Quốc, nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi chính sách một con kéo dài suốt nhiều thập kỷ.
Trong phim, Li (24 tuổi), Wu (27 tuổi) và Zhou (36 tuổi) lần lượt bước vào hành trình học cách chăm chút ngoại hình, rèn luyện kỹ năng giao tiếp để hy vọng tìm được bạn gái, từ đó có thể tiến xa hơn trong chuyện tình cảm.
Đạo diễn Du Feng, hiện sống tại Mỹ, chia sẻ rằng bà muốn bộ phim tạo ra không gian đối thoại về cuộc sống của những người trẻ Trung Quốc đang phải đối mặt với khoảng cách giới tính ngày một rõ rệt. Theo bà, khi mất cân bằng giới trở nên quá lớn, điều quan trọng là phải nhìn thẳng vào vấn đề và tìm cách thu hẹp khoảng cách ấy.
 |
|
Li được Hao chỉ dạy cách thu hút phụ nữ. |
Năm 1980, chính phủ Trung Quốc áp dụng chính sách một con trong bối cảnh dân số cả nước chạm mốc gần một tỷ người. Mục tiêu là kiểm soát tốc độ gia tăng dân số để không gây áp lực lên nền kinh tế.
Tuy nhiên, tư tưởng trọng nam khinh nữ vốn ăn sâu trong xã hội đã dẫn đến hệ quả nghiêm trọng. Nhiều bé gái bị bỏ rơi, đưa vào trại trẻ mồ côi hoặc bị phá thai do lựa chọn giới tính. Tình trạng mất cân bằng giới tính vì thế ngày càng trầm trọng.
Sau nhiều năm duy trì chính sách này, chính quyền Trung Quốc bắt đầu lo ngại trước thực trạng tỷ lệ sinh giảm sâu và dân số già hóa nhanh chóng. Năm 2016, chính sách một con chính thức kết thúc. Chính phủ cũng khuyến khích các hoạt động mai mối để thúc đẩy hôn nhân và sinh con.
Ba người đàn ông độc thân là Wu, Li và Zhou tìm đến Hao với mong muốn được giúp đỡ tìm bạn gái. Hao không chỉ hỗ trợ họ trang điểm, làm tóc mà còn chia sẻ các bí quyết để gây ấn tượng với phụ nữ. Dù ai cũng nỗ lực, mọi chuyện không phải lúc nào cũng theo ý muốn.
Hao còn giúp các khách hàng xây dựng hình ảnh trên mạng xã hội. Tuy nhiên, đôi khi sự chăm chút thái quá lại khiến họ trở nên không thật. Du Feng, một người quan sát hiện tượng này, cho rằng đây là vấn đề mang tính phổ quát.
Chị nói rằng con người hiện đại đang chật vật đối mặt với sự giả tạo trong thế giới ảo, và cái giá phải trả để sống thật với chính mình là không hề nhỏ.
 |
|
Bốn nhân vật chính xuất hiện trong bộ phim tài liệu khai thác chủ đề hẹn hò. |
Hao được xem là một trong những chuyên gia tư vấn hẹn hò nổi tiếng nhất tại Trung Quốc. Tuy vậy, ngay cả vợ anh cũng từng bày tỏ nghi ngờ về các phương pháp mà anh áp dụng cho học trò. Bỏ ngoài tai những hoài nghi, Hao vẫn kiên định, yêu cầu các học viên chủ động gặp gỡ phụ nữ ngoài đời. "Đến lúc thể hiện rồi" – anh động viên.
Một buổi tối tại trung tâm mua sắm nhộn nhịp ở Trùng Khánh, nhóm học viên được giao nhiệm vụ tiếp cận các cô gái lạ mặt và đề nghị kết nối qua ứng dụng nhắn tin WeChat. Dù lúng túng và ngại ngùng, họ buộc phải vượt qua nỗi sợ bị từ chối, học cách thể hiện sự tự tin vốn bị giấu kín bấy lâu.
Tại Trung Quốc, những người đàn ông chưa lập gia đình ở độ tuổi trưởng thành thường chịu áp lực lớn. Tiến sĩ Zheng Mu, giảng viên xã hội học tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết việc không đủ điều kiện kết hôn dễ khiến họ bị xã hội xem thường. Đàn ông được kỳ vọng phải có tài chính ổn định, đủ sức làm trụ cột gia đình. Nếu không đáp ứng được, họ dễ bị coi là kém cỏi, không xứng đáng, từ đó dẫn tới căng thẳng tinh thần kéo dài.
Zhou, một trong số những người đang tìm kiếm bạn đời, tâm sự rằng anh cảm thấy mệt mỏi với các khoản chi cho việc hẹn hò. Từ phí mai mối, tiền ăn tối đến quần áo mới, tất cả đều là gánh nặng với mức thu nhập chỉ khoảng 600 đô mỗi tháng. Mỗi buổi hẹn hò có thể tiêu tốn gần một nửa số tiền anh kiếm được.
"Cuối cùng thì số phận của chúng ta cũng do xã hội quyết định" – Zhou thở dài, cho rằng điều cần làm lúc này là tìm cách nâng cao vị thế của bản thân.
 |
| Người đàn ông không có đủ điều kiện kết hôn thường bị xem là thuộc tầng lớp dưới trong xã hội Trung Quốc. Ảnh: VCG. |
Đạo diễn Du Feng chia sẻ, ở Trung Quốc hiện nay có một bộ phận lớn đàn ông bị coi là "dư thừa" chỉ vì không đủ điều kiện kinh tế để kết hôn. Trong con mắt xã hội, họ thuộc tầng lớp dưới cùng, bị xem là thất bại. Vì thế, việc kết hôn trở thành minh chứng cho sự thành công của một người đàn ông.
Một con đường để những người này cố gắng thay đổi vị trí trong xã hội là tham gia quân đội. Bộ phim tài liệu của Du Feng cũng nhắc đến một hiện tượng mới đang phát triển mạnh, đó là sự phổ biến của những bạn trai ảo.
Những người bạn trai kỹ thuật số này được thiết kế để trở nên hoàn hảo: luôn biết lắng nghe, không phán xét, không đòi hỏi và đặc biệt là lúc nào cũng đẹp trai. Một người phụ nữ chia sẻ, cô chọn bạn trai ảo vì hẹn hò ngoài đời thật khiến cô cảm thấy mệt mỏi, tốn thời gian, tiền bạc và cả cảm xúc. Ngược lại, bạn trai ảo luôn đáp ứng được mọi kỳ vọng.
Tiến sĩ Mu nhận định rằng xu hướng tìm kiếm tình cảm qua thế giới ảo phản ánh nhiều vấn đề sâu xa trong xã hội Trung Quốc như giờ làm việc kéo dài, áp lực công sở, môi trường cạnh tranh khốc liệt và định kiến giới.
Reuters từng đưa tin rằng ngày càng nhiều người Trung Quốc lựa chọn sống độc thân trong thời gian dài. Đây đang trở thành một lối sống phổ biến hơn bao giờ hết.
Đạo diễn Du Feng cho biết, bộ phim của cô không chỉ kể về các mối quan hệ mà còn là lời cảnh báo về sự cô đơn của thế hệ trẻ. Cô nói, thế giới ngày nay ngày càng khó kết nối, đặc biệt là với người trẻ. Bộ phim giống như một lời tự sự giữa thời kỳ đại dịch cô đơn, khi ai cũng khao khát được thấu hiểu và sẻ chia.
Khép lại phim tài liệu, khán giả không chỉ bắt gặp những khoảnh khắc hài hước mà còn thấy được hành trình tự khám phá đầy chân thật của những người đàn ông trong phim, trong đó có Hao.
"Tôi thấy ấm lòng khi họ tìm được nhau, hiểu rằng họ không cô đơn trong cuộc khủng hoảng này, và vẫn giữ được hy vọng", nữ đạo diễn chia sẻ.
