Triển lãm "Thiên địa đại quan - dấu tích văn minh xuyên thời gian" đang diễn ra tại bảo tàng tư nhân Long Museum ở Thượng Hải của vợ chồng tỷ phú Lưu Ích Khiêm là minh chứng rõ ràng nhất cho niềm đam mê này. Hơn 200 cổ vật quý hiếm, trải dài từ thời Chu đến thời Thanh, đã được doanh nhân này dày công sưu tầm và trưng bày, trong đó có những món đồ gốm sứ từng lập kỷ lục đắt nhất thế giới.
Với vai trò tổng giám tuyển của triển lãm, ông Lưu Ích Khiêm chia sẻ rằng việc lựa chọn những tác phẩm này nhằm mục đích phác họa một dòng chảy liên tục và bất tận của nền văn minh Trung Hoa suốt 3.000 năm lịch sử.
"Tác phẩm trưng bày không chỉ là biểu tượng quyền lực của đế vương mà còn cho thấy tài năng từ đôi bàn tay của nghệ nhân, đây cũng là nơi giao thoa của các nền văn minh. Khi người trẻ dừng chân ngắm nhìn và suy ngẫm, tôi mong họ cảm nhận được biểu tượng văn hóa, mong tinh thần truyền thống của nghệ nhân xưa được chảy trong dòng máu mỗi người", ông Lưu chia sẻ.
Bà Vương Vi, vợ tỷ phú Lưu Ích Khiêm đồng thời là tổng giám đốc của Long Museum, cho biết vợ chồng bà bắt đầu hành trình sưu tầm nghệ thuật từ năm 1992, đặc biệt chú trọng đến trình tự thời gian của các tác phẩm để có thể kể một câu chuyện xuyên suốt từ cổ chí kim.
Trong số những báu vật được trưng bày, không thể không nhắc đến chiếc bát của cung đình thời Bắc Tống (960-1127), được ông Lưu mua vào năm 2017 với mức giá kỷ lục 295 triệu HKD (37,6 triệu USD) tại một phiên đấu giá của Sotheby's. Chiếc bát màu thiên thanh, đường kính chỉ 13 cm, từng được dùng để đựng nước rửa bút lông cho các học giả. Giới nghiên cứu nhận định rằng gốm Nhữ diêu chỉ được sản xuất trong khoảng 20 năm ngắn ngủi, khiến dòng gốm sứ này được ví như ngôi sao băng vụt qua trong lịch sử đồ gốm Trung Quốc, tuy ngắn ngủi nhưng vô cùng lấp lánh. Lớp men đặc trưng với những vết nứt tinh tế như đá quý và màu sắc óng ánh đã làm say đắm biết bao nhà sưu tầm từ xưa đến nay.
Một siêu phẩm khác trong bộ sưu tập của tỷ phú Lưu Ích Khiêm là chiếc chén họa tiết gà trống, mái của hoàng đế Thành Hóa thời Minh, được ông mua tại phiên đấu giá của Sotheby's Hong Kong năm 2014 với giá 280 triệu HKD (35,6 triệu USD). Chiếc chén nhỏ bé này khắc dấu chế tác thời Thành Hóa Đại Minh, cho thấy nó được làm theo lệnh của nhà vua tại vùng Cảnh Đức Trấn và từng được sử dụng bởi vua và một số ít phi tần để uống rượu. Các nhà nghiên cứu cho rằng vua Thành Hóa đặc biệt yêu thích họa tiết con gà vì chữ "kê" (gà) đồng âm với chữ "cát" (may mắn), và năm đầu tiên ông lên ngôi cũng là năm con gà. Ông Lưu Ích Khiêm từng gây tranh cãi khi sử dụng chiếc chén trị giá hơn 35 triệu USD này để uống trà, nhưng ông giải thích rằng đó chỉ là một khoảnh khắc phấn khích khi sở hữu được một cổ vật 600 năm tuổi, muốn trải nghiệm cảm giác kỳ diệu thần tiên một lúc thôi.
Bộ sưu tập gốm sứ đắt đỏ của vợ chồng tỷ phú còn có chiếc bát do vua Khang Hy thời Thanh ra lệnh chế tác, được mua với giá 238 triệu HKD (hơn 30 triệu USD) tại phiên đấu giá của Sotheby's Hong Kong năm 2018.
Theo Ifeng, Lưu Ích Khiêm là một trong những nhà sưu tập nổi tiếng thế giới với những tác phẩm nghệ thuật có giá trị khủng. Ông sở hữu bức thư pháp "Bình an" của Vương Hy Chi thời Đông Tấn (gần 40 triệu USD năm 2010), bức khỏa thân "Nu Couché" của Amedeo Modigliani (hơn 170 triệu USD năm 2015), tranh Phật giáo thời Minh (44,5 triệu USD năm 2014), tranh "Đào nguyên" của Trương Đại Thiên (34,4 triệu USD năm 2016) và tranh "Ngũ vương túy quy" thời Nguyên (hơn 47 triệu USD năm 2020).
Đáng chú ý, 99% tác phẩm của ông được mua thông qua đấu giá công khai, bởi ông tin rằng giá trị của tác phẩm nghệ thuật nên được thị trường quyết định, minh bạch và công bằng hơn so với các giao dịch riêng tư.
Lưu Ích Khiêm, 62 tuổi, quê ở Thượng Hải, từng bỏ học cấp ba và làm tài xế taxi. Ông đã làm giàu nhờ đầu tư vào cổ phiếu, kinh doanh bất động sản và dược phẩm. Theo thống kê của Hurun năm 2024, tỷ phú này sở hữu khối tài sản lên đến 34,5 tỷ nhân dân tệ (4,7 tỷ USD), cho thấy sự thành công vượt bậc trong lĩnh vực kinh doanh cũng như niềm đam mê và sự đầu tư nghiêm túc vào lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.
