Bất ngờ với ngôi sao Michelin danh giá: từ chiêu trò quảng cáo của hãng lốp xe đến Grammy trong ẩm thực thế giới

Bất ngờ: Sao Michelin khởi đầu từ hãng lốp xe

Danh giá là thế, nhưng ít người biết rằng "chuyên gia ẩm thực" Michelin lại là đứa con tinh thần của một tập đoàn thoạt nghe chẳng hề liên quan: Lốp xe Michelin.

Hai anh em Andre Michelin và Edourd Michelin khởi đầu sự nghiệp bằng cách cứu vãn công việc kinh doanh của gia đình. Hai ông sản xuất lốp xe và quảng bá chúng nhờ cẩm nang Michelin, quyển cẩm nang có màu đỏ, nhỏ bằng bàn tay được phát hành năm 1900.

Mục đích ban đầu của Cẩm nang Michelin Guide là không chỉ liệt kê những địa điểm tham quan, những nhà hàng ăn uống hấp dẫn, bộ sách đầu tiên còn cung cấp những thông tin mang tính "sống còn" cho chủ sở hữu xe, bao gồm hướng dẫn sửa chữa, cách thay lốp xe và danh sách các trạm xăng trong khu vực. Chỉ một năm sau khi thành lập, 35.000 bộ "Cẩm nang Michelin" được xuất bản và phân phối khắp cả nước.

Michelin nhanh chóng trở thành quyển sách "gối đầu giường" cho những khách hàng thường xuyên di chuyển.

Mãi đến năm 1926, Michelin bắt đầu "tặng sao" cho các cơ sở ăn uống cao cấp, những địa điểm được nhận xét có chất lượng tốt nhất luôn nhận một ngôi sao.

Thấy mục "địa điểm ẩm thực" luôn được đọc giả đón nhận nồng nhiệt nhất, Michelin quyết định thành lập một nhóm "thanh tra ẩn danh" để bí mật điều tra và đánh giá nhà hàng trong khu vực theo thang điểm từ 1 đến 3 sao.

Cẩm nang Michelin thực chất là một "Phi vụ quảng cáo"

Hãng lốp xe non trẻ nhanh chóng đối mặt với thử thách sống còn: Lái xe ô tô vẫn được coi là một hoạt động "xa xỉ", cả nước có chưa đến 3000 chiếc, đồng nghĩa với nhu cầu mua lốp xe cực kỳ thấp. Điều đó thúc giục hai anh em Michelin nghĩ ra cách để lôi kéo nhiều người di chuyển bằng xe gắn máy và ô tô hơn. 

Cuối cùng, một "cẩm nang bỏ túi" mang lên Michelin Guide dành cho những người chạy xe ra đời. Cẩm nang Michelin Guide, không bao gồm bản đồ, liệt kê những địa điểm tham quan, nhà hàng, mà bộ sách đầu tiên còn cung cấp những thông tin mang tính "sống còn" cho chủ sở hữu xe, bao gồm hướng dẫn sửa chữa, cách tự thay lốp xe và danh sách trạm xăng, xưởng sửa chữa cơ khí và các khách sạn, nhà nghỉ.

Chỉ một năm sau khi thành lập, 35.000 bộ "Cẩm nang Michelin" miễn phí được xuất bản và phân phối khắp cả nước. Sau đó, các ấn bản dành cho các nước láng giềng cũng ra đời. Michelin Guide - quyển sách tiện ích có 102 nhanh chóng trở thành quyển sách gối đầu giường cho những khách hàng thường xuyên di chuyển khắp nơi.

Từ đó, hãng lốp xe Michelin bắt đầu ăn nên làm ra, trở thành sự lựa chọn hãng lốp xe số 1 trong mắt người tiêu dùng. 

Michelin - Ngôi sao ẩm thực danh giá

Ngược dòng về năm 1926, khi hai anh em nhà Michelin thấy mục nhà hàng, ăn uống được quan tâm hơn cả thì bắt đầu thuê người và huấn luyện, để xếp hạng những nhà hàng sang trọng bằng cách cấp sao cho chúng

Thời điểm đó chỉ có 1 sao, sau này mới có 2 sao, 3 sao được áp dụng.

Các nhà nhận định ẩm thực của Michelin thường phân chia cấp bậc 1, 2, 3 như sau:

• Một sao: Rất tốt (very good): trong hạng mục mà nó được liệt kê (các hạng mục này có thể được phân chia theo cuisines, hoặc breakfast/lunch/dinner/cafe, v..v..). Nếu nhà hàng này nằm trên lộ trình của bạn thì bạn nên ghé vào ăn.

• Hai sao: Cực ngon (excellent cooking), xứng đáng để thay đổi cả lộ trình để đến ăn (ví dụ đáng ra đi đường X. dài 2km để đến A. thì lại chọn đường Y dài 3km vì nhà hàng đó nằm trên đường này).

• Ba sao: Phi thường (exceptional), xứng đáng "vác xác ra khỏi nhà" chỉ để đi ăn. 

• Bên cạnh bảng xếp hạng này, Michelin cũng lần lượt công bố hai loại giải thưởng khác bao gồm "Ngôi sao tiềm năng" - Raising stars cho những nhà hàng được đánh giá là tràn đầy cơ hội dành thêm một ngôi sao vào mùa sau, cũng như giải "Bib Gourmand" cho những nhà hàng phục vụ "đồ ăn siêu ngon nhưng giá hạt dẻ". 

Tiêu chí đánh giá

Thứ hạng của các ngôi sao Michelin là không cố định, được các chuyên gia ẩm thực của Michelin đánh giá lại mỗi năm 1 lần với nhiều tiêu chí khác nhau. Nghĩa là một nhà hàng, khách sạn có thể giữ nguyên, tăng, giảm hoặc đánh mất danh hiệu sao đã đạt được. Vì vậy, mỗi năm “cuộc đua” sao vàng Michelin đối với các Đầu bếp, doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh ăn uống cũng cực kỳ căng thẳng.

Có là một chuyện - nhưng giữ sao mới là chuyện khó: nghĩa là phải luôn luôn có 5 tiêu chí sau đây

• Thứ nhất chính là thành phần của món ăn và nguyên liệu chế biến phải được đảm bảo tươi sạch, ngon nhất.
• Thứ hai, món ăn phải có hương vị rõ ràng, kỹ thuật nấu ăn phải được đảm bảo.
• Thứ ba, phải biết đầu tư cơ sở vật chất, chất lượng đầu bếp.
• Thứ tư, sự tỉ mỉ trong món ăn, thực khách không chỉ thưởng thức bằng miệng mà còn thưởng thức bằng mắt. Do đó, các món ăn đẹp sẽ chiếm được nhiều tình cảm của khách hàng.
• Cuối cùng chính là chất lượng của món ăn phải được đảm bảo theo thời gian. Thực khách cần trải nghiệm các món ăn có chất lượng ngày càng nâng cao chứ không phải giảm sút.

Michelin có thật sự đáng giá hay chỉ là tượng trưng?

Michelin Guide ngày nay được coi là cuốn sách gối đầu giường của nhiều tài xế đường xa, nhưng trong hiện tại, có cả giới thượng lưu. Thông qua đó, người xem sẽ có những trải nghiệm về du lịch và ẩm thực đáng nhớ. Michelin sau nhiều năm lịch sử giờ đây danh hiệu này đã trở thành quy chuẩn đánh giá ẩm thực được giới thượng lưu sành ăn tin tưởng.. Trong đó không chỉ có độc giả, mà cả nhà hàng, đầu bếp đều tin rằng tài năng và niềm tự hào của mình qua đánh giá của Michelin vì tác động của nó đến họ:

Chỉ cần nhận được 1 ngôi sao Michelin, người đầu bếp có thể tự hào rằng mình đã vươn tới "đỉnh cao" ẩm thực. Với 2 sao Michelin, nhà hàng sẽ trở thành nơi lui tới của giai cấp thượng lưu, và với 3 sao Michelin, nếu muốn thưởng thức tại nhà hàng, thực khách phải đặt trước nhiều tháng, có khi là cả năm trời.

Ngôi sao danh vọng

Vào năm 2015, khi đầu bếp Gordon Ramsay bị thu hồi 2 sao Michelin, cả thế giới đã bất ngờ khi biết ông "bật khóc". Ramsay giải thích sau đó rằng cảm giác mất sao Michelin không khác gì "chia tay người yêu" cả.

Ngôi sao Michelin phải thật sự đáng giá thì mới có thể khiến một đầu bếp cứng cỏi với biệt danh "thánh chửi" phải rơi lệ!

Giám khảo là những thực khách bí ẩn

Tiêu chí để trở thành một chuyên gia của Michelin là phải có đam mê và hiểu biết sâu rộng về ẩm thực. Đồng thời họ phải trải qua quá trình đào tạo trực tiếp tại Pháp để trở thành một điều tra viên đúng nghĩa. Danh tính và lộ trình của các chuyên gia Michelin luôn được giữ kín. Họ bị cấm nói chuyện với giới báo chí và không được tiết lộ thân phận với cả người thân.

Được biết, một chuyên gia của Michelin sẽ bí mật đến đánh giá nhà hàng nhiều lần trước khi đưa ra kết luận. Các chuyên gia sẽ họp với nhau để đưa ra quyết định cuối cùng. 

Nhưng Michelin đã làm không ít người bất ngờ khi tuyên bố rằng các yếu tố về nội thất, trang trí hay thậm chí là phục vụ đều không phải là chỉ tiêu để "tặng sao". Trong vài năm gần đây thì vẫn có vài quán ăn với phong cách vô cùng đơn giản vẫn được trao tặng sao Michelin nhưng tất nhiên thì chất lượng món ăn vẫn là ưu tiên hàng đầu.

Top 3 huyền thoại đầu bếp chuẩn sao Michelin

1. Joel Robuchon (1945-2018), người Pháp

Danh xưng “Đầu bếp của thế kỷ” xứng đáng được dành cho Joel Robuchon, một trong những người đầu bếp nhận được nhiều sao Michelin nhất trong lịch sử, ông có tổng cả có 32 sao. Ông được Michelin Group đánh giá là “một trong những đầu bếp vĩ đại nhất”, người đã ghi dấu ấn của mình vào lịch sử của nghệ thuật và khoa học về chế biến món ăn.

2. Alain Ducasse (Sinh ngày 13/9/1956), người Pháp

Alain Ducasse không chỉ đạt được những thành tựu lớn trong sự nghiệp nghề đầu bếp của mình, bản thân ông còn là một người đầu bếp tài ba với những đóng góp rất lớn trong nền ẩm thực thế giới. Tính đến hiện nay, ông sở hữu 21 ngôi sao Michelin, tức là người có số sao đứng thứ nhì trên thế giới. Ông còn là tác giả của rất nhiều cuốn sách ẩm thực nổi tiếng cũng như ấn phẩm dành cho giới thượng lưu.

3. Gordon Ramsay (8/11/1966), người Anh

Tính đến thời điểm hiện tại, ông đã nắm giữ trong tay 14 ngôi sao Michelin – Một con số trong mơ của rất nhiều đầu bếp thế giới và sở hữu 33 nhà hàng. Song song với nghề đầu bếp, với việc nấu ăn và kinh doanh nhà hàng, Gordon Ramsay còn viết sách, tham gia các chương trình truyền hình về ẩm thực. Ông cũng chính là người đồng sáng lập ra một chương trình ẩm thực vô cùng nổi tiếng là MasterChef.

4.1. Jardin Des Sens Saigon

Nhà hàng cao cấp này là nhà hàng đầu tiên đạt giải thưởng 3 sao Michelin tại Việt Nam. Nhà hàng Pháp này được thành lập bởi 2 đầu bếp là anh em song sinh người Pháp. Những món ăn ở nhà hàng đều là những món ăn thượng hạng, mang đậm hương vị của nước Pháp và vùng Địa Trung Hải. Các nguyên liệu tại nhà hàng đều tươi ngon và an toàn và được 2 đầu bếp tuyển chọn kĩ lưỡng. 

4.2. La Maison 1888

La Maison 1888 không chỉ đạt danh hiệu 3 sao Michelin, nhà hàng còn lọt top 10 nhà hàng tốt nhất thế giới do CNN bình chọn năm 2015. Không gian nhà hàng được thiết kế như một căn biệt thự cổ châu Âu, tái hiện cuộc sống vương giả thời Pháp thuộc. Bếp trưởng của nhà hàng là Pierre Gagnaire nổi tiếng với ẩm thực Pháp. 

4.3. L’Escale by THIERRY DRAPEAU

Nhà hàng L’Escale đạt 2 sao Michelin. Hương vị nước Pháp kết hợp với ẩm thực Việt Nam tạo ra những món ăn đa dạng, hợp với khẩu vị người Việt. Thực đơn của nhà hàng thay đổi theo mùa nhưng luôn đảm bảo về chất lượng và độ tươi ngon. Các món Best Seller của nhà hàng gồm các món ăn từ thịt heo, nấm truffle hay phomai. 

Ảnh tổng hợp từ Internet.