Aliko Dangote sinh năm 1957, tốt nghiệp ở Ai Cập, trở về Nigeria năm 1977 với khoản vay 3.000 USD từ người chú, số vốn ít ỏi nhưng đủ để ông bắt đầu hành trình kinh doanh. Ông bắt đầu buôn gạo, đường, xi măng, tự lo mọi khâu: vận chuyển, đàm phán với nhà cung cấp, quản lý dòng tiền, trong bối cảnh hệ thống ngân hàng Nigeria còn yếu và hạn chế.
Những năm 1980, Nigeria lệ thuộc dầu mỏ. Khi giá dầu lao dốc, đồng nội tệ mất giá, chi phí nhập khẩu tăng cao, Dangote phải xoay xở: tối ưu chuỗi cung ứng, giãn nợ, đàm phán giảm giá mua hàng. Hạ tầng yếu kém cũng là thách thức lớn. Đường xá xuống cấp, vận tải chậm trễ, hàng dễ hỏng; có lúc ông ngủ lại tại cảng Lagos để trông coi hàng, tránh thất thoát.
Từ những khó khăn này, Dangote rút ra chiến lược: đầu tư sản xuất trong nước thay vì chỉ nhập khẩu. Ông xây dựng nhà máy mía đường, bột mì, xi măng, vốn khổng lồ, rủi ro cao, Nigeria lại thiếu tín dụng dài hạn. Nhưng nhờ khả năng xoay vốn và thuyết phục nhà đầu tư, ông vượt qua thử thách, rèn bản lĩnh chịu rủi ro, tư duy chiến lược và tầm nhìn dài hạn.
Từ một thương nhân nhỏ, Dangote trở thành “ông vua xi măng”. Nhà máy Obajana với công suất hơn 10 triệu tấn/năm là biểu tượng của tập đoàn. Năm 2010, doanh nghiệp này trở thành công ty Nigeria đầu tiên góp mặt trong Forbes Global 2000. Không dừng lại ở xi măng, ông mở rộng sang mía đường, bột mì, muối, phân bón, bất động sản, cảng biển, và đặc biệt là dự án lọc dầu Lekki trị giá hàng chục tỷ USD.
Bên cạnh vai trò doanh nhân, Dangote còn là nhà từ thiện nổi bật. Quỹ Aliko Dangote Foundation, thành lập năm 1994, hiện là quỹ tư nhân lớn nhất Hạ Sahara, tập trung nâng cao y tế, giáo dục và trao quyền kinh tế. Ông còn hợp tác với Liên Hợp Quốc, Gates Foundation, Clinton Health Access Initiative để hỗ trợ các chương trình chăm sóc sức khỏe và phát triển bền vững.
Tính tới 17/8/2025, Dangote sở hữu khối tài sản 24,9 tỷ USD, là tỷ phú giàu nhất châu Phi. Ông từng được trao danh hiệu Grand Commander of the Order of the Niger (GCON) và lọt top 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới theo TIME năm 2014.
Hành trình của Dangote không chỉ là câu chuyện kinh doanh về tiền bạc và quyền lực. Nó còn là bản hùng ca về nghị lực, tầm nhìn và khát vọng biến “lục địa đen” thành công xưởng tự cường, từ những ngày đầu khởi nghiệp với vài ngàn USD đến đế chế công nghiệp khổng lồ hôm nay.
