Phiên tòa chính thức khởi động từ ngày 14/4 (giờ Mỹ), với mục tiêu của FTC là buộc Meta phải "chia nhỏ" – cụ thể là bán lại hoặc tách rời hai nền tảng nổi bật nhất: Instagram và WhatsApp.
Zuckerberg ra tòa, đối mặt với những email quá khứ
Mark Zuckerberg, CEO của Meta, đã trực tiếp đứng trên bục nhân chứng để bảo vệ các thương vụ. Ông gọi đó là “tầm nhìn đầu tư dài hạn”, mang lại lợi ích cho người dùng toàn cầu. Tuy nhiên, FTC đã trưng ra các email cũ của chính Zuckerberg, trong đó ông thừa nhận Instagram phát triển quá nhanh và WhatsApp mạnh hơn Messenger – lý do khiến Meta "phải mua bằng được".
Một đoạn email nêu rõ: “Messenger không thể vượt qua WhatsApp. Instagram đang tăng trưởng quá nhanh, nên chúng ta cần thâu tóm họ trước.”
FTC cáo buộc: Meta hành động dựa trên nỗi sợ bị vượt mặt, chứ không phải vì đổi mới công nghệ.
Meta phản pháo: Đây là thời điểm... kỳ lạ để chia tách chúng tôi
Giám đốc Pháp lý Meta – Jennifer Newstead – cho rằng vụ kiện mang tính cản trở đổi mới, đặc biệt khi chính phủ Mỹ đang cố giữ TikTok lại trong nước, còn lại thì tìm cách chia rẽ một công ty Mỹ.
Zuckerberg lập luận rằng thị trường mạng xã hội đã thay đổi sâu sắc, với vô số đối thủ như TikTok hay Snapchat. Meta không còn "độc quyền" như cáo buộc.
Nếu thua kiện, Meta sẽ mất gì?
Theo các chuyên gia, hậu quả lớn nhất chính là... Instagram. Nền tảng này mang về phần lớn doanh thu quảng cáo cho Meta tại Mỹ, ước tính hơn 37 tỷ USD chỉ trong năm 2024 (theo Emarketer). Trong khi WhatsApp hiện chưa mang lại doanh thu lớn, nó lại là ứng dụng có số người dùng hoạt động hàng ngày cao nhất toàn hệ sinh thái Meta.
Nếu bị buộc chia tách, đế chế công nghệ của Zuckerberg có thể mất đi hai "viên ngọc quý". Điều này không chỉ gây tổn thất tài chính khổng lồ mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ chiến lược dài hạn của Meta – đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt với TikTok và các nền tảng video ngắn.
Kịch bản chưa từng có tiền lệ
FTC muốn đảo ngược các thương vụ đã được phê duyệt hơn 10 năm trước – điều gần như chưa từng xảy ra. Tuy nhiên, nếu cơ quan này thắng kiện, đó sẽ là tiền lệ pháp lý chấn động, mở ra làn sóng kiểm soát mới đối với các ông lớn công nghệ khác như Apple hay Amazon.
Phiên tòa chỉ vừa bắt đầu, nhưng rõ ràng tương lai của Meta – và cả sự nghiệp của Mark Zuckerberg – đang đặt cược trong một canh bạc chưa từng có.
