 |
|
Internet và mạng xã hội đã làm thay đổi hoàn toàn cách chúng ta nhìn nhận và trải nghiệm các mối quan hệ tình cảm, tạo nên những tiêu chuẩn hẹn hò mới trong thời đại số. |
Bài viết dưới đây thể hiện quan điểm của Qin Pengfei, một nhà bình luận kiêm kỹ sư tại công ty công nghệ Wuxi Xivi (Trung Quốc), hiện đang sống độc thân. Bài viết được đăng tải trên tờ Lianhe Zaobao, mang đến góc nhìn sâu sắc về áp lực hôn nhân và những thách thức trong việc tìm kiếm tình yêu của giới trẻ Trung Quốc hiện nay.
Cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, câu chuyện về áp lực kết hôn và những buổi mai mối lại trở thành chủ đề nóng hổi, thu hút sự quan tâm của giới trẻ. Tôi cũng không phải ngoại lệ. Như một thói quen, người thân lại nhắc nhở tôi: “Năm sau nhớ dẫn bạn gái về ra mắt nhé!”. Những lời nói đầy thiện chí ấy, dù xuất phát từ tình cảm gia đình, lại khiến tôi không khỏi bối rối và lo lắng. Là người trong cuộc, tôi luôn tự hỏi: Tại sao việc tìm kiếm một người bạn đời phù hợp lại trở nên khó khăn đến vậy?
Một trong những khác biệt lớn nhất giữa thế hệ chúng tôi và thế hệ cha mẹ chính là sự bùng nổ của Internet. Công nghệ đã thay đổi sâu sắc cách chúng tôi suy nghĩ, giao tiếp và cả cách chúng tôi nhìn nhận về tình yêu. Ngày nay, phần lớn thời gian rảnh của mọi người đều được dành cho thế giới ảo. Trên các nền tảng mạng xã hội, những hình ảnh được chỉnh sửa hoàn hảo tràn ngập, dần dần định hình tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của giới trẻ. Phụ nữ thường bị thu hút bởi hình mẫu đàn ông “trẻ trung, phong cách”, trong khi đàn ông lại bị cuốn hút bởi những hình ảnh mang tính fetich hóa như đôi chân dài, tất đen hay phong cách "Lolita". Thế nhưng, ngoài đời thực, phần lớn chúng ta đều chỉ là những cá thể bình thường giữa biển người mênh mông.
Chúng ta đã quá quen với những làn da mịn màng nhờ filter, đến mức quên mất vẻ đẹp tự nhiên vốn có. Khi đối diện với những khuyết điểm như lỗ chân lông to, vết chân chim hay nếp nhăn trên trán, nhiều người thậm chí cảm thấy khó chịu và thất vọng. Mạng xã hội mở ra một thế giới rộng lớn, giúp chúng ta tiếp cận những hình ảnh xa hoa, ngoạn mục vượt xa thực tế cuộc sống. Nhưng chính sự tiếp xúc liên tục ấy lại vô tình làm gia tăng khoảng cách giữa kỳ vọng và thực tại, khiến việc tìm kiếm tình yêu trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Tình yêu bị chi phối bởi kỳ vọng
Ngoài ảnh hưởng từ Internet, một yếu tố khác khiến chuyện yêu đương trở nên nan giải chính là sự thay đổi trong tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời, đặc biệt là từ phía nữ giới. Sự phát triển của xã hội giúp phụ nữ ngày càng ý thức hơn về giá trị bản thân, nhưng đồng thời, các cuộc tranh luận trên mạng lại tạo ra sự đối lập giới tính mạnh mẽ. Những bài viết mang tính “chicken soup” (truyền cảm hứng một chiều) khiến nhiều người tiếp thu quan điểm mà thiếu đi sự phản biện.
Tại Trung Quốc, ở các khu mai mối, tiêu chuẩn dành cho đàn ông thường được đặt ra khá cao: chiều cao từ 1m75 trở lên, ngoại hình ưa nhìn, công việc ổn định, thu nhập tối thiểu 150.000 NDT/năm (khoảng 20.700 USD), có bằng cử nhân, sở hữu nhà riêng (tốt nhất không vay thế chấp), cha mẹ có bảo hiểm xã hội, gia đình hòa thuận, tính cách tốt, chăm chỉ và thực tế. Nếu biết nấu ăn, đó sẽ là một điểm cộng đáng kể.
 |
|
Những yêu cầu khắt khe về điều kiện vật chất đã trở thành rào cản khiến không ít người e ngại khi nghĩ đến chuyện kết hôn. |
Trong thị trường hôn nhân hiện đại, những tiêu chí như thu nhập, điều kiện sống hay địa vị xã hội dường như chỉ được coi là "yêu cầu tối thiểu". Xã hội càng phát triển, sự khác biệt về mức sống và sự bùng nổ thông tin càng khiến kỳ vọng của con người trở nên cao hơn, khiến hôn nhân ngày càng mang màu sắc thực dụng.
Tình yêu vốn dĩ không thể đong đếm bằng vật chất, nhưng trong thời đại mà vẻ bề ngoài được định hình bởi công nghệ và hôn nhân bị chi phối bởi những điều kiện xã hội, việc tìm kiếm một người bạn đời phù hợp dường như trở thành thách thức lớn hơn bao giờ hết.
Xã hội hiện đại với nhịp sống chóng mặt cùng những áp lực công việc khắc nghiệt, như văn hóa "996" (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày/tuần), đã khiến giới trẻ Trung Quốc kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần. Sau một ngày dài làm việc căng thẳng, nhiều người chỉ còn đủ sức để vật mình trên giường, chẳng còn tâm trí hay thời gian để nghĩ đến chuyện yêu đương. Thậm chí, những ngày cuối tuần cũng không còn là khoảng thời gian nghỉ ngơi, khi công việc vẫn đeo bám và thời gian dành cho các mối quan hệ xã hội ngày càng trở nên hiếm hoi.
Những khoảnh khắc rảnh rỗi ít ỏi thường bị lấp đầy bởi thói quen lướt điện thoại, dạo chơi trên mạng xã hội mà không thực sự kết nối với ai. Sự bùng nổ của Internet, dù mang lại nhiều tiện ích, lại vô tình làm mai một những kỹ năng giao tiếp thực tế, khiến con người ngày càng trở nên cô lập hơn.
Quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng đã thay đổi hoàn toàn bộ mặt xã hội. Những ngôi làng nhỏ với lối sống cộng đồng gắn kết, nơi hàng xóm láng giềng quen mặt nhau, dần nhường chỗ cho những khu đô thị hiện đại nhưng lạnh lùng. Trong không gian đó, mỗi người trở thành một hòn đảo biệt lập, và những cuộc gặp gỡ thoáng qua có lẽ sẽ chẳng bao giờ lặp lại.
Trong bối cảnh ấy, niềm tin giữa người với người dường như chưa kịp thích nghi với sự thay đổi chóng mặt của nền kinh tế thị trường. Con người ngày càng khép mình lại, bao bọc bản thân bằng lớp vỏ nghi kỵ, thận trọng và dè chừng. Sự chân thành, vốn là nền tảng cơ bản nhất của mọi mối quan hệ, giờ đây lại trở thành thứ xa xỉ khó tìm.
Bài toán hôn nhân vẫn còn đó, nhưng lời giải thì chưa rõ ràng. Trong một xã hội mà nền kinh tế bất ổn và triển vọng nghề nghiệp mờ mịt, nhiều người cảm thấy lạc lối. Tài chính và tình yêu không phải là những thứ bất biến, mà luôn biến động như dòng máu chảy trong cơ thể. Thế nhưng, không ít người vẫn mang tư duy tĩnh khi tiếp cận hôn nhân, mong muốn tìm được một người bạn đời với công việc ổn định và cảm xúc kiên định. Điều này, xét cho cùng, cũng phi lý chẳng khác gì việc trèo cây để bắt cá.
 |
|
Tình yêu ngày nay không chỉ đơn thuần là cảm xúc chân thành mà còn bị chi phối bởi những giá trị vật chất và áp lực từ kỳ vọng xã hội, biến hôn nhân thành một phương trình phức tạp, khiến không ít người trẻ phải đau đầu tìm lời giải. |
Cuộc sống vốn dĩ là một dòng chảy không ngừng biến đổi, từ cảm xúc con người đến thế giới xung quanh. Hôn nhân và cuộc sống lứa đôi cũng không nằm ngoài quy luật ấy. Chúng chỉ có thể tồn tại và phát triển khi cả hai phía cùng nỗ lực, thích nghi và không ngừng vun đắp.
Năm 2024, Trung Quốc chứng kiến một con số đáng suy ngẫm: chỉ có 6,106 triệu cặp đôi kết hôn, giảm 1,574 triệu cặp (tương đương 20,5%) so với năm 2023. So với một thập kỷ trước, số lượng các cuộc hôn nhân đã giảm gần một nửa, và đây cũng là mức thấp nhất kể từ năm 1980. Sự sụt giảm này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong quan niệm về hôn nhân mà còn kéo theo hệ lụy nghiêm trọng: tỷ lệ sinh tiếp tục giảm mạnh, đặt ra những thách thức lớn cho xã hội Trung Quốc trong bối cảnh dân số già hóa ngày càng nhanh.
Trước những thực trạng này, câu hỏi lớn được đặt ra là: Làm thế nào để xã hội có thể giải quyết bài toán hôn nhân, sinh sản và già hóa dân số? Liệu có cách nào để giúp thế hệ trẻ vượt qua những rào cản trong tình yêu và hôn nhân giữa thời đại công nghệ số đầy biến động? Và trên hết, trong một thế giới đầy áp lực và thay đổi, liệu con người có còn tìm thấy hạnh phúc đích thực?
Những câu hỏi này vẫn còn đó, như một lời nhắc nhở về sự phức tạp và đa chiều của cuộc sống hiện đại. Chúng không chỉ là nỗi trăn trở của riêng ai, mà là bài toán chung cần sự thấu hiểu và giải pháp từ cả cá nhân lẫn xã hội.
