Thông tin gây sốc này được công bố ngày 14/4 (giờ Mỹ), chỉ vài ngày sau khi Harvard tuyên bố sẽ không nhượng bộ trước áp lực chính trị. Trong tuyên bố gửi CNN, đại diện Harvard khẳng định: “Việc chính phủ đơn phương rút khỏi các quan hệ hợp tác không chỉ đe dọa sức khỏe và hạnh phúc của hàng triệu người, mà còn tác động tiêu cực đến an ninh kinh tế và sự sống còn của quốc gia.”
Harvard: "Chúng tôi không chấp nhận thỏa thuận"
Chủ tịch Harvard, ông Alan M. Garber, tuyên bố dứt khoát rằng trường sẽ không ký kết thỏa thuận mới do lực lượng đặc nhiệm liên bang soạn thảo – điều kiện bắt buộc để tiếp tục nhận tài trợ. “Chúng tôi sẽ không từ bỏ quyền độc lập hay các quyền được Hiến pháp bảo vệ,” ông Garber nhấn mạnh.
Trump muốn thay đổi tận gốc: từ tuyển sinh đến... khẩu trang
Những yêu cầu chính sách được Nhà Trắng đưa ra bao gồm: xóa bỏ các chương trình liên quan đến đa dạng – công bằng – hòa nhập; cấm đeo khẩu trang trong các cuộc biểu tình; cải tổ cơ chế tuyển sinh, tuyển dụng dựa vào thành tích; đồng thời giảm vai trò của các giảng viên và quản trị viên mà chính quyền cho là "thiên về hoạt động xã hội hơn là học thuật".
Đây là một phần trong chiến dịch của chính quyền Trump nhằm "chống lại làn sóng bài Do Thái" trong các trường đại học – nhưng đồng thời cũng tạo ra nhiều tranh cãi về giới hạn của chính phủ liên bang trong việc can thiệp vào hoạt động của các trường tư thục.
“Harvard không thể là nơi tài trợ cho sự cực đoan” – Nhà Trắng tuyên bố
Phát ngôn viên Nhà Trắng cho rằng động thái của ông Trump là nhằm chấm dứt tình trạng cực đoan hóa tại các trường đại học danh tiếng. “Tiền thuế của người dân Mỹ không thể tiếp tục được dùng để nuôi dưỡng các hành vi nguy hiểm, phân biệt đối xử hoặc bạo lực có động cơ chủng tộc,” tuyên bố nêu rõ.
Harvard: “Không một chính quyền nào có quyền kiểm soát chúng tôi”
Với quỹ tài trợ hơn 53,2 tỷ USD tính đến năm 2024, Harvard tuy giàu có nhưng vẫn phụ thuộc không nhỏ vào nguồn ngân sách liên bang để duy trì các dự án nghiên cứu và học bổng. Tuy vậy, ban lãnh đạo Harvard vẫn khẳng định: “Dù là chính quyền nào nắm quyền, cũng không có quyền áp đặt lên học thuật, nhân sự hay lĩnh vực nghiên cứu của một trường đại học tư thục.”
Cục diện sẽ đi về đâu?
Cuộc đối đầu giữa Tổng thống Donald Trump và Harvard có thể mở đầu cho một làn sóng tranh cãi sâu rộng về quyền tự trị học thuật và giới hạn của chính quyền liên bang. Trong khi Harvard kiên quyết giữ lập trường, thì chính quyền Trump dường như cũng sẵn sàng... chơi tới cùng.